Белый медведь в розовой комнате
В комнате тихо. Аглая сидит на кровати, в руках у неё старый, потрёпанный журнал. Она нашла этот журнал несколько дней назад во время одной из прогулок. Журнал кто-то забыл, а может быть, и оставил на скамейке в парке, что за детским домом. Вот уже три года живет девочка в этом детском доме. Она неторопливо перелистывает страницы, мечтательно рассматривает снимки. С фотографий смотрят на девочку счастливые смеющиеся лица известных артистов и их детей. Мечты уносят её далеко из этой комнаты. Она видит себя в маленькой комнатке. Комнате маленькой принцессы, как называла ее мама. Розовые обои, на полочках и этажерках много кукол и мягких игрушек, на подоконнике сидит огромный белый медведь. На столе рамка с фотографией её самой родной, самой любимой мамы. Аглая сидит на диванчике, рядом с ней мама, живая, настоящая. Она ласково обнимает её за плечи и целует в макушку. Они с мамой смеются, им весело. Они счастливы…
В коридоре раздаются торопливые шаги. Они возвращают девочку в реальность. Аглая быстро прячет журнал под подушку, туда же засовывает и своего зайчика. Розовый зайчик и несколько фотографий – это всё, что у неё осталось от той её другой жизни, в которой была мама и комната принцессы. А потом пришла беда, и мамы не стало. Аглая оказалась в детском доме. Есть ещё одна маленькая, но очень дорогая девочке вещица из прошлой жизни, но её она никому не показывает.
В спальню вбегает Верочка Новикова. Девочки дружат с первого дня Аглаиного приезда в детский дом.
- Привет! – весело кричит Верочка. – Ты чего испугалась?
- Привет! Я думала, что снова этот противный Колька Барсуков пришёл хулиганить, - ответила Аглая.
- Что у тебя там? – не унималась Вера. – Покажи, что прячешь? У тебя от меня секреты?
- Да это мой Ушастик и тот журнал, что мы нашли в парке, - сказала Аглая. – Я спрятала их, чтобы Колька не отобрал.
Девочка неожиданно вскочила с кровати и быстро заговорила;
- Верочка! Я тебе сейчас покажу одну вещь. Только ты поклянись, что никому не расскажешь о ней. Поклянись, а то не покажу!
- Ты что, Аглайка! Разве я болтушка какая? Мы ж подружки с тобой, - немного обиженно проговорила Вера.
- Клянись! – настаивала Аглая.
- Клянусь, никогда и никому под страхом смерти! Клянусь! Клянусь! Клянусь! – девочки обнялись и весело захохотали.
Когда девочки насмеялись, Аглая достала из тумбочки маленькую шкатулочку, вынула из рюкзака ключик и открыла им шкатулку, достала из неё носовой платочек, в который было что-то завернуто. Она развернула платочек на ладошке. В свертке оказалась маленькая золотая сережка.
- Вот, смотри, - тихо сказала Аглая. - Она - золотая. Это мамина сережка. Вторую она потеряла. Но, когда я вырасту, я закажу в мастерской точно такую же. Мама хотела заказать, но не успела.
За дверью снова послышались шаги. Аглая поспешно спрятала своё сокровище в карман джинсов.
В спальню вошла воспитательница Галина Павловна.
- Аглая, вот ты где? Пойдём, к тебе приехала гостья. Она ждёт тебя в кабинете директора, - сказала она. – Ну, что же ты стоишь? Идём скорее. Некрасиво заставлять себя ждать.
- Ко мне никто не может приехать. Вы, наверное, ошиблись, Галина Павловна, - растерянно проговорила девочка.
- Аглая Шмелёва у нас одна, и другой Аглаи у нас нет. Значит, я не ошиблась. Директор просила привести именно тебя.
«Кто же это может быть? Родственников, вроде бы, у меня нет. Мама никогда ни о ком не рассказывала. После смерти отца они жили с мамой вдвоем. У папы, кажется, тоже не было ни братьев, ни сестёр. Бабушки и дедушки умерли ещё до моего рождения. Интересно, кто же ко мне приехал? Наверное, ошибка какая-то», - думала девочка по дороге в кабинет директора детского дома Татьяны Александровны.
Галина Павловна открыла дверь и пропустила вперед Аглаю. У окна сидела незнакомая женщина.
- Здравствуйте, - поздоровалась девочка и в этот момент встретилась с глазами женщины. Какая-то очень тёплая и приятная волна пробежала внутри девочки. Взгляд незнакомки был добрым.
- Татьяна Александровна, - почти шёпотом сказала женщина. – Можно мы поговорим с Аглаей наедине. Всё будет хорошо. Я уверена, мы подружимся.
Директор и воспитатель вышли из кабинета.
В кабинете на мгновение воцарилась тишина. Незнакомка внимательно смотрела на Аглаю.
- Меня зовут Анна Сергеевна, - голос женщины был очень тёплый и мягкий. – Ты читала сказку про Дюймовочку?
- Да, это моя любимая сказка. Когда-то мне её читала мама, - ответила девочка.
- Я знаю одну женщину, у которой нет детей, но она мечтает о маленькой доченьке. Эта женщина обратилась к доброй волшебнице Татьяне Александровне. Добрая волшебница рассказала ей, что у неё в детском доме есть очаровательная принцесса-Дюймовочка с голубыми глазами и курносым носиком. И эта женщина сразу влюбилась в Дюймовочку. Она уговорила волшебницу познакомить её с принцессой. А ещё эта женщина очень надеется, что понравится Дюймовочке, - Анна Сергеевна внимательно взглянула на Аглаю.
Аглая не сразу поняла, о чем говорила женщина.
- Дюймовочка – это я? – наконец спросила девочка.
- Да, Дюймовочка – это ты. Я хочу, чтобы ты стала моей принцессой-Дюймовочкой. – сказала Анна Сергеевна.
- Вы хотите быть моей…? – Аглая не смогла произнести слово мама.
- Да, я хочу стать для тебя настоящей мамой. Прошу, только не отказывай мне сразу. Дай мне шанс, - голос женщины задрожал, по щекам потекли слёзы.
Аглая подошла к Анне Сергеевне и погладила её по волосам.
- Не плачьте. Я согласна стать вашей Дюймовочкой, - робко сказала девочка.
- Я самая счастливая женщина в мире, спасибо тебе, - Анна Сергеевна прижала Аглаю к себе. – Можно, я буду приходить к тебе каждый день, пока я не улажу все формальности с документами. А потом я увезу тебя туда, где у тебя будут любить и у тебя будет настоящий дом.
Две недели пролетели незаметно. Наступил момент прощания с друзьями и воспитателями.
Аглая сложила в рюкзак подарки, которые приготовили для неё её приятели. Шкатулку с сережкой положила на самое дно рюкзака. Сверху положила своего розового Ушастика и белого медвежонка – подарок Анны Сергеевны. Вера не отходила от подруги ни на шаг.
- Повезло же тебе, Аглайка! Анна Сергеевна, кажется, очень хорошая, - весело щебетала подружка. - Обещай, что будешь приезжать в гости.
Аглая обещала, что они будут обязательно встречаться, а на каникулы Анна Сергеевна заберет Верочку к ним в гости.
Через час Аглая вошла в комнату маленькой принцессы: розовые обои, куклы на этажерках, на столе стоит рамка для фотографии, а на подоконнике сидит огромный белый медведь. А через месяц на столе возле рамки с фотографией стояла шкатулочка, в которой лежала уже не одна, а две маминых серёжки.
Першы палёт
Раніца. Як белае пухнатае воблака плыве над ракой туман. Ён пацiху расцякаецца па ўсяму лугу, падпаўзае да хат, што выстраiлiся ўздоўж луга. Вёска яшчэ спіць. Толькі салаўі заліваюцца ў садках. Яны першымі вітаюць пачатак новага дня. Паступова да іх далучаюцца і іншыя птушкi. З-за гарызонту выглядаюць нясмелыя сонечныя праменьчыкi. Яшчэ хвiлiна, і вогненнае зарыва разліваецца над лугам. Туман iмгненна растае ў паветры. Усе вакол прачынаецца, пачынае рухацца, жыць. Пасля зусім кароткага начнога сну дрэвы працягваюць свае сонныя лісточкі насустрач сонцу, якое хутка плыве па небе. Для маленькiх мурашак пачынаецца новы працоўны дзень. Павучок бяжыць па сваёй павуцінцы, стрэсвае з яе кропелькі расы. Сонечныя праменьчыкі слізгаюць па галоўкам кветак. Кветачкі прачынаюцца, паварочваюць галоўкі да сонца і падстаўляюць яму рознакаляровыя тварыкi. А праменьчыкі рухаюцца далей. Вось яны ўжо скачуць па маленькіх кропельках расы, якая стаілася ў траве. Мiльёны маленькіх вясёлак зазiхацела вакол.
А па вёсцы новая песня iльецца. Закрычалі пеўні, зарыпелі вароты, забрахалi сабакі. Статак кароў з мыканнем павольна паўзе на луг.
- Клё-клё-клё-клё! – нечакана пачулася сярод гэтага рознагалосся.
Наташа ўскочыла з ложка, падбегла да вакна, адхінула фіранку і паглядзела на дрэва. Там на верхавіне вялікай ліпы Наташын дзядуля вясной ўсталяваў драўлянае кола. Праз некалькi дзён прыляцеў бусел. Ён доўга сядзеў на коле, здавалася, што прыглядаўся да гаспадароў дома, перш чым пачаў будаваць гняздо. Затым з'явіўся другі бусел, дакладней буслiха. Птушкi хутка уладкавалі сваё гняздзечка. І вось ужо цэлы месяц яны па чарзе сядзяць на яйках: мама – ноччу, а тата – удзень. Наташа з нецярпеннем чакае, калi ў гняздзе з’явяцца птушаняты. Кожны дзень раніцай і ўвечары дзяўчынка назірае, як здзяйсняюць гэтыя прыгожыя птушкі свой рытуал змены наседкi: закiдваюць галовы за спіну і пстрыкаюць дзюбамі. Па падліках Наташы, птушаняты павінны вылупіцца з дня на дзень.
- Няўжо я сёння праспала? – Наташа ўважліва агледзела двор. – Не, яшчэ вельмі рана. Што ж здарылася? Чаму буслы так рана мяняюцца месцамі.
Наташа зірнула на вершаліну ліпы.
- Цікава, колькі птушанят будзе? – падумала дзяўчынка.
Буслы працягвалі сваё «клё-клё-клё», але, як здалося Наташы, інакш, чым звычайна, а быццам бы гучней і радасней. І яны зусім не спяшаліся садзіцца на яйкі.
– Ой, напэўна, ужо першае птушанятка вылупілася, - здагадалася Наташа. – Вось бы хоць адным вочкам зірнуць на малога. Які ён? Напэўна, зусім маленькі і бездапаможны.
А шчаслівыя бацькі, сапраўды, паведамлялі ўсёй акрузе аб тым, што ў іх нарадзіўся толькi адзiн сыночак. Бусляня было беленькае і пушыстые. Яно глядзела на свет чорнымі вочкамі-пацеркамі.
Апавясціўшы вёску аб з'яўленні птушаняцi, бацька-бусел паляцеў на луг за смачнымі чарвячкамi i жабкамi, а мацi засталася побач з малым. Цяпер у бацькоў насталi жаркiя дзянькi. Яны па чарзе будуць насіць ежу і ваду свайму буслiку.
Наташа глядзіць на гняздо сто разоў на дзень з надзеяй убачыць малога. Яна ўжо ведае, што птушанятка ў гняздзе ўсяго адно. Буся – так назвала яго дзяўчынка. Яна вырашыла, што такая мянушка падыходзіць і хлопчыку, і дзяўчынцы.
Буслiк расце хутка. Неўзабаве з гнязда выглянула беленькая галоўка, а цікаўныя вочкі сталі разглядаць двор і яго насельнікаў. Бацькі цяпер разам лётаюць на луг за ежай для сына, якi за гэты час добра падрос.
Ужо праляцела два месяцы лета. Буслiк навучыўся ўставаць на ножкі, спрабваў падскокваць і махаць крыльцамі. А аднойчы здарылася бяда. Буся падыйшоў занадта блізка да краю гнязда, не ўтрымаўся і паляцеў уніз. На шчасце, ён зваліўся ў кветкі на клумбе і застаўся жывы.
Ад страху малы запішчаў. Яго піск быў падобны на мяўканне кацяняці. Раптам нейкі звер, саскочыў з плота і накіраваўся да буслiка. Буся запішчаў яшчэ гучней. Гэты піск пачула Наташа. Яна ў вакно ўбачыла бусляня, а побач з ім суседскага ката. Кот падрыхтаваўся скокнуць на бездапаможнае птушаня. Наташа імгненна выскачыла ў двор. Яна прагнала ката і выратавала Бусю.
Дзяўчынка паклікала дзядулю. Той прынёс лесвіцу, залез на верхавiну i асцярожна пасадзiў буслiка ў гняздо. Шчаслівыя бацькі гучным клекатаннем выказали падзяку выратавальнікам іх сына.
- Ой, дзядуля! Глядзі, як буслы рады, што ты дапамог буслiку! – сказала шчаслівая Наташа.
- Буслы – вельмі добрыя бацькі, - адказаў ёй дзед. – Сярод людзей існуе павер'е, што дзіцяці варта чакаць у той хаце, над якой кружыць бусел. Хоць ёсць і іншая легенда пра паходжанне гэтай птушкі.
Бог бачыў, колькі непрыемнасцяў і зла прычыняюць людзям змеі, i вырашыў усіх іх знішчыць. Для гэтага сабраў іх усіх у мяшок, і загадаў чалавеку выкінуць яго ў мора, ці спаліць, або занесцi высока ў горы. Але чалавек адкрыў мяшок, каб паглядзець, што ўнутры, і, такiм чынам, выпусціў усіх гадаў. У пакаранне за цікаўнасць Бог ператварыў чалавека ў птушку бусла, і асудзіў ўсё жыццё збіраць змей і жаб. Таму з той пары бусел ходзіць па палях і балотах. Людзі любяць гэтых прыгожых і высакародных птушак і лічаць захавальнікам зямлі ад нячыстай сілы і гадаў зямных.
- Якая сумная легенда. Мне больш падабаецца першая, пра тое, што буслы прыносяць дзяцей. Дзядуля, можа буслы і ў нашу хату прынясуць дзіцятка, і ў мяне з'явіцца сястрычка? – раптам спытала Наташа.
- А ты скажы: «Буська, Буська, прынясі ў наш дом Маруську». А лепш, аб гэтай прыкмеце распавядзі сваім бацькам, хай яны папросяць у буслоў табе сястрычку, - усміхнуўся дзед.
- Не, дзядуля, не дапаможа. Мама і тата не вераць ні ў якія прыкметы, - з сумам сказала дзяўчынка.
Дзед крыху памаўчаў, а потым прыхiлiў Наташу да сябе i сказаў:
- Калі бусел пабудаваў побач з хатай сваё гняздо, то гэта лічыцца добрым знакам, i ў гэтай хаце абавязкова паселяцца шчасце, дабрабыт i багацце. А яшчэ, гэтая птушка - сiмвал нашай Беларусi. Сiмвал вернасцi, адданасцi i бацькоўскай любовi. Людзi складаюць вершы i песнi пра буслоў, малююць карцiны i робяць фотаздымкi. Усхваляюць гэтых птушак i ахоўваюць iх. Будзем спадзявацца, што шчасце не пакiне нiколi нашу хату, раз буслы тут пасялiлiся.
- Час ляціць хутка. Буся ўжо зусім дарослы, і ён стаў вельмі падобны на сваіх бацькоў. Цяпер Наташа чакае, калі ж Бусечка здзейсніць свой першы палёт. Даўно прыйшоў час спрабаваць крылы, а бусляня не спяшаецца ўзняцца ў неба. Ён часта падыходзіць на край гнязда, але так і не рашаецца ўзмахнуць крыламі. З таго злапомнага дня падзення на зямлю ён баіцца глядзець уніз.
Буслiха-маці пачала турбавацца, што яе бусляня не зможа лятаць. А бацька-бусел упэўнены, што сын абавязкова справіцца са сваім страхам. Аднойчы, калi бацькі паляцелі на луг, Буся падняўся на ногі.
- Галоўнае не баяцца! – сказаў буслiк сам сабе.
Ён паспрабаваў падскочыць і ўзмахнуць крыламі. Але страх скаваў яго, і зноў нічога не атрымалася. Буся гатовы быў расплакацца.
- Ха-ха-ха! Баязлiвец! – пачуў раптам малы. – Гэта ж так проста: машы крыламі і лётай.
Буслiк азірнуўся. На другім канцы гнязда сядзела сарока і смяялася з яго.
- I зусім я не баюся, цётачка сарока. Проста я чакаю бацькоў, – упэўнена сказаў Буся. – Я хачу, каб яны ўбачылі мой першы палёт.
І тут буслiк зноў спатыкнуўся і паляцеў уніз. Спачатку ён моцна спалохаўся, але нечакана для сябе пачаў хутка махаць крыламі. І здарыўся цуд. Буслiк узляцеў.
Наташа ўбачыла Бусю, які падае на зямлю. Але раптам адбыўся цуд, i буслiк паляцеў. Наташа запляскала ў ладкі і закрычала:
- Дзеда! Глядзі! Ён лётае! Ён навучыўся лётаць!
Дзед паглядзеў на бусла і ўсміхнуўся:
- Наш малы вырас. Хутка ён пакіне бацькаву хату.
Буслiк зрабіў невялікі круг над дваром і вярнуўся ў гняздо. Ён быў так напалоханы, што нават не адразу зразумеў, што адбылося.
- Вось бачыш, як гэта проста – лётаць! – затрашчала сарока. - Я ж казала: машы крыламі і ляці!
І сарока панесла на хвасце радасную вестку: буслiк здзейсніў свой першы палёт. А зусім знясілены Буся сядзеў у гняздзе. Але малы быў шчаслівы - у яго ўсё атрымалася!
З гэтага дня буслiк стаў лётаць на луг разам з бацькамі. Апошнія дні лета праляцелі вельмі хутка. Аднойчы Наташа пачула знаёмае «клё-клё-клё». Дзяўчынка выйшла на двор і ўбачыла Бусю, які стаяў каля клумбы. Закінуўшы галаву на спіну, ён гучна ляскаў дзюбай. Нешта сумнае пачулася Наташы ў гэтым клякатаннi. Скончыўшы сваю песню, Буся ўзляцеў, зрабіў некалькі кругоў над дваром і паляцеў у бок ракi. Дзяўчынка адчула, што бусел развітваўся з ёй, з дваром і з родным гняздом. Назаўтра Бусi ў гняздзе не было. Наташа зразумела, што ён паляцеў у вырай у далёкую Афрыку. Праз два тыдні пакiнулi свой дом і яго бацькі. Наташа засумавала. Дзядуля сказаў, што птушкi абавязкова вернуцца ў родную Беларусь, ў сваё гняздо. Бо няма для iх месца прыгажэй i лепей, чым гэтая вёска на беразе Дняпра. А мацi i бацька паабяцалi, што ўжо гэтай вясной буслы прынясуць у iх хату немаўлятка. А гэта значыць, прыкмета, што буслы прыносяць дзяцей, абавязкова спраўджваецца.
| 